Ben je alleenstaand, laagopgeleid en woon je in een mindere buurt? Werk je als kapper, bouwvakker of heb je een schoonmaakbedrijf gehad? Dan werd je met het aanvragen van een bijstandsuitkering tot voor kort aangemerkt als mogelijke fraudeur. Voor het bepalen van frauderisico gebruikten 158 gemeenten een zogenoemde ‘fraudescorekaart’. De meeste gemeenten trokken in 2020 de stekker uit het systeem, mede op advies van de VNG en het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. De formules in de kaart bleken gebaseerd te zijn op fraudeonderzoek van ruim twintig jaar geleden en dus flink gedateerd te zijn. Uit onderzoek van Argos (VPRO/HUMAN) blijkt echter dat minstens vier gemeenten nog steeds een afgeleide versie van de fraudescorekaart gebruiken. Na de onthullingen zeggen deze gemeenten dat ze niet op de hoogte waren van de datering van de matrix. Ze besluiten er direct mee te stoppen. De minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid roept gemeenten nogmaals op dergelijke systemen nooit meer te gebruiken.
De onthullingen brengen veel teweeg in de media, bij gemeenten en online. In samenwerking met Lighthouse Reports en NRC biedt Argos online een extra inkijkje in de werking van dit systeem door een vergelijkbaar systeem te bouwen. Daar kunnen bezoekers hun eigen ‘score’ berekenen.